Actueel
‘Als bouwteam hebben we samen de zuivering energetisch zuiniger gemaakt’
Het afgelopen jaar renoveerde GMB de Rioolwaterzuivering (rwzi) Beemster voor Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Nu de werkzaamheden bijna zijn afgerond, blikken we met een aantal bouwteamleden terug. Een gesprek over samenwerken en duurzame keuzes.
vanaf links: Johan de Raad, Ruben Rotmensen, Rient Turkstra, Thomas Groot, John Klaver, Klaas Kooiker en Martin van Kooij
De zuivering is bekend terrein voor projectleider Martin van Kooij van GMB: “In 2015/2016 hebben we onder andere het influent-ontvangstwerk aangepast. Het afgelopen jaar hebben we de zuivering verder gerenoveerd, om deze nog efficiënter en duurzamer te maken.”
Bewuste keuze voor bouwteam
Voor de samenwerking koos HHNK bewust voor een bouwteam UAV. Projectleider John Klaver: “Een bouwteam zorgt ervoor dat je met elkaar in overleg blijft. Bovendien staat het resultaat voorop, in plaats van de risico’s. Dat pakte hier ook heel goed uit, iedereen was actief betrokken, vanuit de eigen verantwoordelijkheid.” Martin knikt: “In het bouwteam zorg je samen voor het beste resultaat, dat is veel beter, en het werkt veel prettiger, dan in de klassieke rolverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. En de opdrachtgever krijgt wat hij wil hebben.”
Toekomstbestendige zuivering
Projectleider Thomas Groot van HHNK: “Onze uitdaging was om de zuivering toekomstbestendig te maken. We verwachten namelijk niet alleen een toename van de vervuilingseenheden, maar we willen het slib ook anders gaan behandelen. Daartoe hebben we in het bouwteam eerst een procestechnologische analyse gemaakt, en een inventarisatie van de grootste kansen, risico’s en optimalisatiemogelijkheden, op alle niveaus. Daarna hebben we samen de keuzes gemaakt en zijn we aan de slag gegaan. Met als resultaat een zuivering die probleemloos kan draaien tot 2040.”
Duurzaamheid in de uitvraag
In de uitvraag legde HHNK nadruk op een zo duurzaam mogelijke aanpak, John: “Wij willen renovaties zoveel mogelijk circulair en toekomstgericht doen. In het bouwteam was daar ook continu aandacht voor. We hebben gezorgd dat de zuivering voldoende vermogen heeft om in de toekomst de zogenaamde vierde trap mogelijk te maken. Al met al hebben we een hergebruik van 80% tot 90% gerealiseerd en met de insectenhotels en de floatlands zal de biodiversiteit op het terrein verder verbeteren.”
Uitvoerder Klaas Kooiker moest al in een vroeg stadium rekening houden met de duurzame keuzes: “We wilden geen tijdelijke stroomvoorzieningen gebruiken voor de tijdelijke installatie, dus dat moesten we meenemen in het ombouwplan. Dat soort zaken stemden we in nauw overleg met beheer en proces af. Zo hadden we in het bouwteam continu aandacht voor de optimale en duurzaamste energetische oplossingen, dat gaf ook ons veel energie.”
Hergebruik van bestaande gebouwen
Een ander voorbeeld van de duurzame keuzes is het hergebruik van bestaande gebouwen. Zo is een bestaande slibindikker omgebouwd tot MCC-ruimte (Motor Control Center). Johan de Raad, werkvoorbereider bij GMB: “De keuze om gebouwen te hergebruiken, vraagt aan de voorkant extra aandacht. Want werken in een bestaande ruimte beperkt de ontwerpvrijheid. Maar daar kwamen we in het bouwteam steeds goed uit. Net als bij de inzet van de tijdelijke slibontwatering, waar de beschikbare stroom een belangrijk uitgangspunt was.”
Hergebruik van onderdelen en installaties
Waar er kritisch werd gekeken naar energieverbruik, en gebouwen werden hergebruikt, ontkwam het team er niet aan dat er materialen en onderdelen overtallig werden door de renovatie. Voor de zuivering waren de meeste onderdelen economisch afgeschreven of niet meer duurzaam.
Waar dergelijke onderdelen voorheen vaak als afval werden afgevoerd, zette het team in op hergebruik. Daarvoor werd Rient Turkstra benaderd, van Turkstra handelsonderneming uit Sneek, die restpartijen nieuwe en gebruikte industriële goederen koopt en wereldwijd verkoopt. Turkstra had al vaker materialen van een zuivering gekocht, maar dit was de eerste keer dat hij ook pompen, blowers en afsluiters overnam. Rient: “Wij verkopen veelal aan tussenpersonen die het doorverkopen in zogenaamde derdewereldlanden. In het Westen gooien we veel te vaak spullen weg die nog prima, en veilig, functioneren. Maar voor mensen in bijvoorbeeld Egypte, kan een pomp die hier economisch is afgeschreven, ervoor zorgen dat ze water niet langer met emmers uit een bron hoeven te halen. Dat maakt ook dat ik vaak heel dankbaar werk heb, omdat mensen er enorm mee geholpen zijn.”
Op het werk betekent het hergebruik een zorgvuldige werkwijze, zomaar slopen is er niet meer bij. Ruben Rotmensen, werkvoorbereider bij GMB: “Rient was hier toen de installatie nog draaide, dus we wisten welke zaken heel gedemonteerd moesten worden. Daartoe hebben we voor de demontage bijvoorbeeld duidelijk gelabeld wat er bewaard moest blijven, en ervoor gezorgd dat dit droog werd opgeslagen.”
Trots op de samenwerking en de gemaakte keuzes
Namens HHNK zijn John en Thomas dik tevreden over de samenwerking en de resultaten. John: “Onze wensen zaten vooraf vooral op het gebied van energiereductie en modulair bouwen. Dat laatste bleek lastig, maar daarentegen heeft circulariteit een grotere plek gekregen dan we vooraf gehoopt hadden. Zowel met het hergebruik van de twee gebouwen als van vrijkomende goede objecten.”
Ook de voordelen van de bouwteamaanpak zijn volgens de heren overduidelijk. Thomas: “In het bouwteam hebben we samen bepaald hoe we de zuivering energetisch zuiniger kunnen maken.” John vult aan: “Ik ben echt trots op onze samenwerking en de gemaakte keuzes. Het ging niet altijd vanzelf maar uiteindelijk kwamen we er steeds goed uit. We hebben hier samen iets heel moois neergezet!”
